Milion złotych dla szybu „Franciszek” w Rudzie Śląskiej w konkursie Nasz Zabytek

Szyb „Franciszek” w Rudzie Śląskiej (dzielnica Ruda) zwyciężył w pierwszym etapie śląskiej edycji konkursu Nasz Zabytek organizowanej przez Fundację „Most the Most”. W nagrodę otrzyma do miliona złotych. W poniedziałek (7 listopada) rozpoczyna się druga odsłona konkursu – w niej mieszkańcy zwycięskich gmin będą mogli zgłaszać pomysły na nowe funkcje dla wyróżnionych projektów.

M. Wroński
Szyb Franciszek Budynek administracji

Do organizowanego przez Fundację „Most the Most” konkursu „Nasz Zabytek” zgłoszonych zostało 59 obiektów z całego województwa śląskiego.

Rudzki Franciszek zwycięzcą konkursu „Nasz Zabytek”

- Są one dość zróżnicowane, jednak ich wspólnym mianownikiem jest ogromne oddolne zaangażowanie mieszkańców, troska o lokalne dziedzictwo oraz pokaźna dawka dobrej energii. Zgłoszenia w znakomitej większości zawierają ciekawą historię zabytków, piękne zdjęcia oraz interesujące pomysły, jak dać im nowe życie. To pokazuje, że lokalne zabytki odgrywają ważną rolę dla mieszkańców, którzy mają potrzebę troski o ich wspólne dziedzictwo i historię – komentowała zaraz po zakończeniu naboru Fundacja.

W pierwszym etapie oceny komisja konkursowa analizowała m.in. informacje uzyskane od właścicieli zabytków, możliwości realizacji projektu, a także potencjał społeczny po rewaloryzacji zabytku. I właśnie na tej podstawie uznano, że najwięcej atutów posiada zespół zabudowań szybu „Franciszek” nieistniejącej kopalni „Wawel” w Rudzie Śląskiej. To zaś oznacza, że na „nowe życie” szybu Fundacja przekaże miastu (do miasta należy większość zabudowań, choć nadszybie z wieżą, czy dawna maszynownia, należy do Spółki Restrukturyzacji Kopalń) do miliona złotych.

Na co konkretnie wydać wygrany milion?

Na co te pieniądze zostaną wydane? O tym zadecydują sami mieszkańcy w drugim etapie konkursu (ruszył on w poniedziałek 7 listopada) zgłaszając Fundacji „Most the Most” pomysły na nowe funkcje społeczna dla „Franciszka”.

- Milion to oczywiście świetnie brzmi, ale skala potrzeb tych budynków jest dużo większa. Tak więc te koncepcje powinny być z jednej strony ambitne i funkcjonalne, ale z drugiej przystające też do tych realiów finansowych – mówi Adam Kowalski, ekspert od zabytków przemysłowych i zarazem dyrektor Muzeum Hutnictwa w Chorzowie. Jak ocenia, najważniejszym zadaniem, na jakie te pieniądze powinny zostać wydane jest przywrócenie „Franciszka” lokalnej społeczności.

- Ludzie często nie mają ani świadomości, że taki obiekt istnieje, ani tego jak wielka historia za nim stoi. Myślę, że warto nawiązać do pomysłu centrum edukacji regionalnej – miejsca warsztatów, spotkań i opowieści o niematerialnym dziedzictwie Śląska – przekonuje Kowalski.

Szyb Franciszek został wybudowany na początku lat 60. XIX w. To właśnie wieża szybowa i budynek nadszybia stanowią najstarszą część całego kopalnianego kompleksu. Nie oznacza to jednak, że historia tego miejsca sięga „zaledwie” połowy XIX stulecia, w rzeczywistości jest ona znacznie dłuższa, gdyż węgiel fedrowano tam już sto lat wcześniej. Założona w 1770 r. kopalnia „Brandenburg” była prawdopodobnie najstarszą (lub jedną z dwóch najstarszych) na Górnym Śląsku kopalni działających na podstawie królewskiego nadania. Na przestrzeni kolejnych lat zmieniała szyldy, by finalnie zakończyć fedrowanie jako KWK „Wawel”.

Szyb Franciszek

Może Cię zainteresować:

Kuźnia, remiza, prochownia. Co zostało z szybu "Franciszek"?

Autor: Michał Wroński

25/08/2022

Szyb Franciszek Ruda Śląska 1

Może Cię zainteresować:

Szyb Franciszek w Rudzie Śląskiej jako living museum

Autor: Katarzyna Pachelska

17/08/2022

Wielki piec huty Pokoj MIW 95

Może Cię zainteresować:

Panorama Śląska z wielkiego pieca huty Pokój. Jego rewitalizacja, a także przemiana w muzeum i platformę widokową kosztować ma 70 mln złotych

Autor: Michał Wroński

25/09/2022

Subskrybuj rudzianin.pl

google news icon