Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021 jest obowiązkowy. Będzie się odbywać głównie w formie samospisu, za pomocą formularza na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego. Tylko w wyjątkowych przypadkach przeprowadzą go rachmistrzowie - za pomocą wywiadu telefonicznego lub osobistego.
- Podczas nadchodzącego Spisu Powszechnego każdy obywatel i obywatelka RP zostanie poproszony o odpowiedź na szereg pytań. Najistotniejszymi dla nas Ślązaków będą te odnoszące się do naszej przynależności narodowej lub etnicznej oraz języka, którym posługujemy się w kontaktach codziennych. Pamiętajmy, że możliwa będzie deklaracja narodowości śląskiej oraz używania języka śląskiego – podkreśla Łukasz Tudzierz, śląski bloger (za tuudi.net).
Narodowość śląską trzeba dopisać samodzielnie
Wśród wielu pytań w formularzu spisowym, którego wersję demonstracyjną zaprezentował już Główny Urząd Statystyczny, będzie m.in. pytanie „Jaka jest Pana(i) narodowość?” z informacją, że „przez narodowość należy rozumieć przynależność narodową lub etniczną – nie należy jej mylić z obywatelstwem”.
Do wyboru będzie narodowość polska i 13 innych, takich jak: czeska, karaimska, łemkowska czy tatarska. Nie znajdziemy wśród nich narodowości śląskiej. Żeby taką zadeklarować trzeba będzie zaznaczyć opcję „inna” i samodzielnie wpisać „śląska”.
Narodowość śląska
W kolejnym pytaniu GUS zapyta „Czy odczuwa Pan(i) przynależność także do innego narodu lub wspólnoty etnicznej?”. Można będzie zaznaczyć odpowiedź „tak” i napisać o jaką narodowość lub wspólnotę etniczną chodzi lub „nie, nie odczuwam”.
Następne będzie pytanie „Jakim językiem(ami) zazwyczaj posługuje się Pan(i) w domu?”. W tym przypadku do wyboru będą opcje „wyłącznie polskim”, „polskim i innym(i) niż polski” oraz „wyłącznie innym(i) niż polski”. W dwóch ostatnich opcjach można wpisać „śląski”.
Idziemy na rekord?
Podczas poprzedniego spisu powszechnego w 2011 roku narodowość śląską zadeklarowało 847 000 osób, w tym 376 tys. osób zadeklarowało ją jako jedyną narodowość, 436 tys. osób jako identyfikację pierwszą, a 411 tys. jako identyfikację drugą. Według tych danych Ślązacy to największa mniejszość narodowa w Polsce. Kolejne wskazania to narodowość kaszubska (ponad 232 tys. osób) i narodowość niemiecka (blisko 148 tys. osób).
Dziesięć lat temu w Rudzie Śląskiej narodowość śląską zadeklarowało 50.971 osób, co uplasowało nas na piątym miejscu wśród powiatów pod względem odsetka deklaracji do liczby ludności. Dla Rudy wynik ten wyniósł 35,8 proc. Według liczb bezwzględnych - byliśmy na trzecim miejscu po Katowicach (78.838) i powiecie wodzisławskim (54.319).
Używanie języka śląskiego w domu w całym kraju zadeklarowało ponad 529 tys. osób. Zdecydowana większość z nich mieszkała w woj. śląskim (77,7%) oraz w woj. opolskim (22%). Choć posługiwanie się językiem śląskim deklarowano we wszystkich województwach poza podlaskim.
Pytania, jakie będą w ankiecie spisowej można zobaczyć tutaj.
