Nieistniejąca kopalnia, którą pokochali filmowcy: KWK Pokój na zdjęciach tuż sprzed rozbiórki

Filmową przeszłość kopalni „Pokój” w Rudzie Śląskiej potwierdzają fotografie w internetowych zasobach Instytutu Audiowizualnego Filmoteki Narodowej. Udokumentowano na nich jak w latach 70-tych XX w. przed bramą wyjściową z „gruby” Stanisław Jędryka kręcił końcowe kadry do ekranizacji młodzieżowej powieści „Koniec wakacji”, a dekadę wcześniej na terenie zakładu powstawały ujęcia do społecznego dramatu „Czarne skrzydła” w reżyserii Ewy i Czesława Petelskich. Przy okazji tej drugiej produkcji na nieistniejącej już kopalni „Pokój” pojawiła się słynna Beata Tyszkiewicz, czy Wojciech Siemion, a załoga została później zaproszona na pokaz filmu do katowickiego „Rialta”.

Jak to nieistniejącej? Przecież jej zabudowania stoją. Owszem, „Pokój” już nie fedruje, resztę obiektów po "grubie" niespełna rok temu przeniesiono do Spółki Restrukturyzacji Kopalń, ale szyby, dyrekcja, większość budynków po staremu stoi. Zgadza się, tylko nie o tej kopalni „Pokój” mowa. Ta, której teren rozciąga się między Nowym Bytomiem, a Wirkiem, to dawna KWK „Wanda – Lech”.

„Oryginalna” natomiast kopalnia „Pokój” znajdowała się w samym Nowym Bytomiu, niedaleko tamtejszej huty „Pokój”. Założoną ją w 1902 roku z połączenia trzech pół wydobywczych („Friedrich Wilhelm”, „Saara I” i „Eintracht”). Kopalnia pierwotnie należała do związanej z rodziną Ballestremów spółki „Oberbedarf”. Pod koniec lat 60-tych XX w. „Wandę – Lech” połączono z „Pokojem”. Odtąd fedrowały pod jednym szyldem jako KWK „Pokój”. Z tym, że o ile zabudowania „Wandy – Lech” w większości przetrwały do dziś dnia i wyczekują obecnie na „drugie życie”, to po „starym Pokoju” prawie nie ma już śladu.

Z początkiem minionej dekady wyburzono nadszybie z wieżą wyciągową szybu „Anna”, budynki maszynowni, cechowni i siłowni z halą sprężarek. Wcześniej „do historii” przeszły zabudowania szybu „Maria” (właśnie ze względu na nazwy obu szybów pojawiło się nawiązanie do piosenki „Czerwonych Gitar”). Szczęśliwie zachowały się zdjęcia wykonane na krótko przed ostateczną likwidacją kopalnianych zabudowań. Dziś możecie oglądać je w ŚLĄZAGU.