W czwartek (16 lutego) przypada 94 rocznica urodzin Kazimierza Kutza – reżysera, publicysty i polityka. Twórcy, który w swych filmach wiele razy sięgał po tematy z historii Śląska. Popularność przyniosła mu przede wszystkim nakręcona w latach 1969-1979„śląska trylogia” („Sól ziemi czarnej”, „Perła w koronie”, „Paciorki jednego różańca”). Kutz zmarł w grudniu 2018 r. Jego filmy wciąż jednak pozostają absolutną klasyką, nawet jeśli czasem można usłyszeć, że w prezentowanym tam obrazie Śląska sporo jest kreacji i mitu.
Dla „lokalsów” filmy Kazimierza Kutza mają jeszcze jeden smaczek – były kręcone tutaj, w osobiście znanych nam miejscach, które nieraz codziennie mijamy jadąc do pracy, czy na zakupy. W Katowicach, Bytomiu, Świętochłowicach, czy Rudzie Śląskiej można by bez problemu wytyczyć szlak spacerowy śladem kadrów z filmów Kutza. Nie wszystkie one wyglądają tak jak wtedy, gdy pochodzący z Szopienic reżyser kręcił tam swoje obrazy. Część z nich na przestrzeni lat zmieniła się tak bardzo, że dziś aż trudno uwierzyć, że to właśnie tam powstawały sceny do „śląskiej trylogii”.
Olbrychski z armatą na "Karmańskim"
Tak stało się chociażby na „Karmańskim” w Rudzie Śląskiej, gdzie filmowa ekipa pod wodzą Kutza pojawiła się przy okazji nagrywania ujęć do obrazu „Sól ziemi czarnej”. Sam reżyser przy pracy także był zresztą podpatrywany przez kamerę… Polskiej Kroniki Filmowej.
- Pierwszy wielki film o powstaniach rodzi się teraz na ulicach Rudy Śląskiej. W jednej z ról Daniel Olbrychski – mówi lektor Kroniki i już wszystko wiadomo, gdyż akurat rola Olbrychskiego w tej produkcji była krótka i ograniczyła się do jednej sceny. Sceny, w której polski oficer, po ucieczce z koszar w Krakowie, przyjeżdża na powstańczą barykadę z armatą i dwójką żołnierzy, by włączyć się do walki (chwilę później zginie).
- Reżyser Kazimierz Kutz stara się uchwycić całą prawdę i legendy o powstaniach. Najtrudniej było znaleźć krajobraz tamtych lat – opowiada lektor PKF.
Dziś byłoby jeszcze trudniej, gdyż familoków na „Karmańskim”, gdzie kręcono tamtą scenę już nie ma. Wyburzono je blisko 20 lat temu, a w miejscu dawnego osiedla prowadzi Drogowa Trasa Średnicowa. Tym, którzy chcieliby zobaczyć jak wyglądało to miejsce kilka dekad temu pozostaje obejrzeć „Sól ziemi czarnej”.
"Paciorki jednego różańca" z Kaufhausem i hutą "Pokój"
Kutz w Rudzie Śląskiej pojawił się jeszcze kilka lat później kręcąc „Paciorki jednego różańca”. W jednej z ostatnich scen tego filmu kondukt pogrzebowy odprowadzający trumnę głównego bohatera na cmentarz przechodzi... ulicą Niedurnego w rejonie „Kaufhausu”, uważny widz bez problemu rozpozna budynki tego osiedla i kompleks huty „Pokój” (wtedy jeszcze o wiele większej niż obecnie), a w oddali wieżę kościoła pw. św. Pawła w Nowym Bytomiu i znajdujący sie naprzeciwko wieżowiec.
Może Cię zainteresować:
